BRIEVEN AAN ETTY HILLESUM

Lieve Etty,

‘Het U-Model’, ‘de Creatiespiraal’, ‘Dromen, Durven, Doen’. Ken je deze modellen Etty? Ach nee, natuurlijk niet. Ze zijn alle drie bedacht ver na jouw tijd. Ik wil je er graag wat over vertellen. Afgelopen week stuitte ik op een artikel over Otto Scharmer, de uitvinder van het U-model. Wees maar niet bang. Ik ga je niet vermoeien met uitgebreide verhandelingen. Kort samengevat is het een methode om je te helpen jouw unieke weg in dit leven te vinden. Marinus Knoope bedacht weer een ander model, de Creatiespiraal. Hij vertelt in zijn boek hoe je je wensen werkelijkheid kunt laten worden. En Ben Tiggelaar schreef het boekje ‘Dromen, durven, doen’, waarin hij technieken aanreikt die je kunnen helpen je gedrag te veranderen om zo je dromen te verwezenlijken.

Ja, tegenwoordig is het ‘hot’ om overal modellen voor te ontwikkelen. Wil je op zoek naar je creativiteit, wil je weten wat je kernkwaliteiten zijn, waar je mogelijkheden liggen of hoe je je wensen kunt verwezenlijken? Of, spiritueler verwoord, hoe je contact maakt met je Bron of met je Oorsprong? Er bestaan vandaag de dag tig modellen waaruit je kunt kiezen.

Etty, als ik al die modellen naast elkaar leg kom ik tot de conclusie dat het uiteindelijk allemaal draait om de grote levensvragen. Existentiële vragen die de mensheid al sinds mensenheugenis bezig houden: ‘Wie ben ik, waar kom ik vandaan, waar ga ik naar toe en wat heb ik hier, in dit ondermaanse, te doen’? Eeuwenlang hadden we de kerk waar je met deze vragen terechtkon. Maar de kerk is ‘uit’ en modellen zijn ‘in’. Al die modellen met klinkende namen, het lijken geweldige nieuwe vindingen. Maar is het niet gewoon oude wijn in nieuwe zakken?

Je zult het misschien niet geloven maar zelfs het christelijke Passieverhaal is in een nieuw jasje gestoken. Bekende Nederlandse artiesten hebben het lijdensverhaal van Jezus aan de hand van populaire popsongs nagespeeld. Met een groot, wit verlicht kruis trokken ze in processie door de straten. Je ziet het, niets nieuws onder de zon. Zoveel dingen die ooit eerder zijn bedacht, gezegd of gedaan worden opnieuw, in een andere vorm, gepresenteerd. Jouw leeftijdgenoot Toon Hermans – je zult hem vast wel kennen – heeft hier een prachtig liedje over gemaakt. De tekst vind ik zo treffend Etty. Die wil ik je niet onthouden. Toon dichtte:

Ik denk wel ’s: “Zal ik ’s wat denken”

Maar dan denk ik: “Alles is al gedacht”

En ik denk wel ’s: “Zal ik ’s wat zeggen

Maar dan denk ik: “Alles is al gezegd”

En ik denk wel ’s: “Zal ik ’s wat doen”

Maar dan denk ik: “Alles is al gedaan”

Maar als alles is gedacht en gezegd en gedaan,

Wat is dan nog de zin van je bestaan”?

Ja, wat is de zin van mijn bestaan, waarom leef ik? Hier kom ik weer terug bij de grote levensvragen waar ik zo even al over sprak. Vragen die jou destijds ook enorm bezig hielden en waar je dagboeken vol over geschreven hebt. Jij en ik en zoveel anderen, we zijn een mensenleven bezig met het zoeken naar de antwoorden. Voor mezelf kom ik steeds meer tot de overtuiging dat zinvol leven te maken heeft met omzien naar de ander, met zorg dragen voor de ander. Lieve Etty, ik wil leven vanuit liefde. Het klinkt zo soft en het lukt me lang niet altijd. Maar toch, ik ben er van overtuigd dat hier de kern ligt. Leven vanuit liefde, leven in harmonie met de mensen om mij heen. Een mooi streven maar zo ongelooflijk moeilijk vaak.

Er is zoveel hardheid,  onrecht en lijden in deze wereld. Dat maakt me treurig, maar vooral voel ik mij verschrikkelijk machteloos. Op zulke momenten vraag ik me af wat de zin van het leven, van mijn leven, is. Alles wat ik doe lijkt me een druppel op een gloeiende plaat. Vol bewondering kan ik soms kijken naar mensen die veel goeds in de wereld tot stand brengen. Mensen die in mijn ogen bergen verzetten, die het verschil maken.

Grootse daden verrichten in mijn leven, dat had ik graag gewild. Toen ik jong was had ik grote ambities maar kennelijk had God andere plannen met mij. Het zijn maar kleine, onaanzienlijke dingen die er uit mijn hart, mijn hoofd en mijn handen komen. Respectvol en aandachtig met mensen omgaan. Mensen het gevoel geven dat ze waardevol zijn, dat is wat ik wil en waar ik mij voor inzet. Nee, het gaat heus niet altijd goed. Maar elke dag krijg ik weer een nieuwe kans. Dat geeft mijn leven zin.

Lieve Etty, wat hou ik intens van het leven!