OVER VERBINDING
Een wandeling met Socrates langs de IJssel

Als ik bij de rivier aankom staat de filosoof mij al op te wachten. Na onze begroeting, val ik meteen met de deur in huis. “Soof, toen je vorige keer afscheid nam, deed je dat in het Grieks. Maar je vergat de ondertiteling.” Hij plukt wat aan zijn baard en glimlacht verlegen. “Wil je het echt weten”?
“Ja natuurlijk”, zeg ik. De wijsgeer aarzelt even en zegt dan: “Het betekent: gegroet, gij mooiste der vrouwen.” Volkomen verrast zoek ik naar woorden. “Wat een mooi compliment Soof. Maar eh… zoals je ziet ben ik geen jonge blom meer.”
“Ook oudere mensen kunnen er prachtig uitzien”, antwoordt hij zacht. “Kijk eens met aandacht naar hun doorleefde gezichten, hun karakteristieke gelaatstrekken. En kijk eens naar binnen. Op de bodem van hun ziel vind je vaak zoveel innerlijke schoonheid.”
“Nou Soof, mijn dag kan niet meer stuk na het horen van zulke lovende woorden!”

“Dan wordt het nu tijd om te gaan oefenen met mijn gespreksmethode”, vervolgt de filosoof.
“Welk onderwerp heb je voor deze wandeling bedacht?”
“Soof, wat mij bezighoudt is het thema verbinding.”
En zo beginnen wij, al wandelend langs de rivier, aan een bijzonder gesprek.

“Het was zo vreemd”, zeg ik. “Laatst was ik met twee mensen geanimeerd in gesprek. Het voelde warm en verbonden. Op een gegeven moment stelde ik een vraag, vanuit oprechte interesse. Geheel onverwacht kreeg ik een scherpe reactie terug. Het raakte mij zo, dat ik het gevoel kreeg dat de verbinding tussen ons abrupt verbroken werd. Vanaf dat moment voelde ik mij afgesneden, alleen.”

De filosoof kijkt me vragend aan. “Vertel eens”, zegt hij, “wat betekent het woord verbinding voor jou?“
Ik laat zijn vraag even op mij inwerken. “Verbinding is voor mij als een weefsel van onzichtbare draden waardoor wij mensen met elkaar verbonden zijn. Een plek waar ‘ik’ en ‘jij’ elkaar aanraken, zonder dat we onszelf verliezen. Verbinding betekent voor mij ook mezelf kunnen zijn bij de ander. Zonder oordeel, maar wel met respect. Zo voel ik mij veilig en onderdeel van een groter geheel.”

De filosoof luistert aandachtig. “En toen de ander geïrriteerd reageerde”, vraagt hij, “wat gebeurde er toen met dat gevoel?”
“Er ging een deur dicht. Ik voelde mij buitengesloten.”
“Interessant”, zegt hij. “Dus je zou kunnen zeggen dat niet de verbinding zelf verdween, maar jouw ervaring ervan. Wat maakte dat jij het zo sterk voelde verdwijnen?”
“Ik ervoer de irritatie van de ander als een persoonlijke aanval“, antwoord ik na enig nadenken.

Socrates schopt tegen een steentje op het pad en kijkt me vriendelijk aan. “Het lijkt me dat je niet alleen de woorden hoorde, maar er ook een betekenis aan toevoegde. Namelijk: ‘zij willen mij er niet meer bij’.
Is dat een zekerheid of een gevolg van jouw interpretatie?”
“Ik denk het laatste Soof.”
“Zie je, dan ligt de sleutel in jou. Jij bepaalt of je de deur sluit of openhoudt. De reactie van de ander kan jou raken, maar je hoeft er niet uit af te leiden dat je niet meer verbonden bent. Misschien is het wijzer om nieuwsgierig te blijven en te onderzoeken wat er bij de ander gebeurt. Zo kan de verbinding blijven bestaan, ook als hij even anders voelt.”

“Weet je Soof, je zet mij steeds weer aan het denken”, antwoord ik zacht. De oude wijsgeer plukt een blaadje van een tak en kijkt mij peinzend aan. “Het gaat er niet om antwoorden te vinden, maar om inzicht te verkrijgen. En zo tot wijsheid te komen. Vergeet dat nooit!”

Zwijgend volgen we stap voor stap de stroom van de rivier. Langzaam opent zich in mij een nieuwe deur. Een deur naar een dieper vertrouwen in mezelf en in het weefsel dat mij draagt. Ook als het soms even scheurt.